کمیک استریپ چیست؟
داستان مصور یا کمیک استریپ، داستان یا لطیفه ای در قالب تصاویر است.تصاویرکمیک استریپ به صورت افقی در کنار یکدیگر قرار می گیرند و داستانی را روایت می کنند.
کمیک استریپ طنزآمیز در بخش سرگرمی های روزنامه ها و مجله ها چاپ می شوند.
امروز، تعداد این کمیک استریپ ها در اینترنت بسیار زیاد شده است، چرا که روزنامه ها، برای صرفه جویی در مصرف کاغذ، کارهایشان را به صورت آنلاین طراحی و منتشر می کنند.
برخی Comic Strip ها هم موضوعی جدی دارند. گاهی نویسندگان و هنرمندان، با همکاری یکدیگر، کتاب های کمیک استریپ منتشر می کنند. این کمیک استریپ ها به صورت یکجا و باهم منتشر می شوند و برای اطلاع از موضوع کمیک استریپ، نیازی نیست که روزها و هفته ها صبر کنید.
برخی هنرمندان نیز رمان های کلاسیک را به رمان گرافیک تبدیل می کنند و داستان را به صورت یک کتاب کمیک استریپ منتشر می سازند. گاهی هم کمیک هایی که در طول سال های متمادی در مجله ها و روزنامه ها منتشر شده اند، در قالب کتاب وحتی به صورت یکجا منتشر می شوند.
برخی کمیک استریپ ها هرگز روی کاغذ چاپ نمی شوند، بلکه در وب سایت های اینترنتی منتشر می شوند که به آن ها وب کمیک گفته می شود. در این مقاله، به شما تاریخچۀ Comic Strip و ویژگی ها و سبک کمیک استریپ در هر دوره را خواهیم گفت.
با تصویرگران چاپیرو همراه باشید!
تاریخچه Comic Strip و سبک های آن
مدت هاست که Comic Strip ، ماجرا و روایی بسیار محبوب و پرطرفدار شده است؛ اما پیدایشِ آن به سال 1865 و به کشور آلمان باز می گردد. کمیک استریپ با ماکس و مورتیز، اثر ویلهلم بوش، تصویرگر و شاعر آلمانی، آغاز شد.
این داستان، بنیان و اساس بسیاری از کمیک استریپ های آینده بود.
بیش از 125 سال است که کمیک استریپ، در روزنامه ها و مجله ها اهمیت ویژه ای پیدا کرده است. اولین کمیک استریپ رنگی، در اواخر دهۀ 1890 نیز منتشر شد.
خرس های کوچ، اثر جیمز سویینرتون، اولین کمیک استریپ رنگی بود و همچنین اولین کمیک استریپی بود که به صورت مرتب در نشریات آمریکا به چاپ می رسیده است. این کمیک استریپ در مجلۀ San Francisco Examiner و کنار بخش پیش بینی آب و هوا، به چاپ می رسید.
پس از آن، Hogan’s Alley (بچه زرد)، اثر ریچارد اوتکالت، منتشر شد. بچه زرد برای اولین بار در سال 1895 در روزنامه نیویورک ورلد جوزف پولیتزر، منتشر ، و بسیار محبوب و مشهور شد. برخی، بچه زرد را اولین کمیک استریپ استاندارد می دانند.
در ابتدا، بچه زرد به شکل ابرنویسه یا بالون سخن (Bubble Speech) منتشر شد. بالون سخن در کمیک استریپ های امروزی، به کرات مشاهده می شود. پس از آنکه این کمیک استریپ بین مردم بسیار محبوب شد، حرف های شخصیت داستان، روی لباس زردش نقش می بست، نه بالون سخن!
در سال 1912، هرست، سندیکای کینگ فیچرز را بنا نهاد. پس از آن، روزنامه های هرست می توانستند کمیک مورد نظرشان را انتخاب و حتی چاپ کنند. بعدها، کینگ فیچرز به منزلگاه کمیک استریپ هایی تبدیل شد که امروزه بسیار محبوب هستند؛ از جمله بیتل بیلی و بلوندی.
در این زمان، برخی هنرمندان احساس کردند که می توانند دیدگاه های سیاسی شان را از طریق Comic Strip بیان کنند.
هارولد گری در سال 1924 ، آنی، دخترک یتیم را طراحی کرد. گری می خواست دیدگاه های سیاسی اش را از این طریق بیان کند.
انتشار دنیای دی سی از سال 1937نیز آغاز شد. اولین شماره از کمیک های کارآگاهی (Detective Comics) هم در همان سال منتشر شد. بعداً نام آن به دیسی کامیکس تغییر یافت.
سال بعد، سوپرمن، برای اولین بار در شمارۀ اکشن کامیکس از دیسی کامیکس منتشر شد. اولین تصویر بتمن نیز در سال 1913 در دیسی کامیکس منتشر شد. در همان سال، دنیای مارول نیز به همه معرفی شد.
وقتی ایالات متحده آمریکا، وارد جنگ جهانی دوم شد، هنرمندان کمیک استریپ؛ از تاثیرشان برای تشویق خوانندگان به حمایت از جبهه های جنگ استفاده کردند. جک کربی و جو سیمون، کمیکِ کاپیتان آمریکا را خلق کردند که به جنگ نازی ها می رفت. موضوع اصلی کمیک های این دوره از تاریخ، پیروزی بر شیطان بود.
اواسط قرن بیستم (1938 تا 1950) ، عصر طلایی کمیک روزنامه ای قلمداد می شود.
در این ایام، خوب و بد کاملاً متمایز از یکدیگر بودند. ابرقهرمان ها به جنگ با شیاطینی می رفتند که انگیزه شان کسب پول و ثروت و قدرت بود و همیشه ابرقهرمان ها پیروز میدان نبرد بودند.
این کمیک استریپ ها، رویای قدرت ماورایی را در ذهن کودکان پدید آورده بودند.
در این دوره، استریپ ها بسیار ساده بودند، چرا که روزنامه ها در سطحی نبودند که بتوانند برای کمک گرفتن از هنرمندان برجسته سرمایه گذاری کنند.
بازۀ زمانی 1950 تا 1971 ، دورۀ نقره ای کمیک استریپ نام دارد.
در دهۀ 1950، داستان های جنایی و داستان های پیرامون غرب وحشی، بسیار محبوب بودند و عنصر اصلی کمیک استریپ ها را تشکیل می دادند.
در این دوران، Comic Strip هایی با محوریت ژانر وحشت نیز بسیار پرطرفدار شدند؛ اما معلم ها و راهنمایان دینی، علاقۀ چندانی به این موضوعات خشن نشان نمی دادند.
آن ها معتقد بودند که کودکان نباید چنین محتوای خشنی را تماشا کنند، به همین دلیل، از کنگره تقاضا کردند تا بر صنعت کمیک استریپ نظارت داشته باشند.
آن ها چنین Comic Strip هایی را به مثابه تنقلات بی ارزش و مضر برای مغز کودکان و نوجوانان می دانستند.
در سال 1954، Comics Code Authority برای نظارت بر محتوای کتاب های کمیک استریپ بنا نهاده شدبود. حاصل این نظارت، تولیدِ کمیک استریپ های مناسب برای کودکان بود.
در همین هنگام، کمیک استریپ مشهور و محبوب بادام زمینی های (Peanuts)، چارلز شولتس، آغاز شد. این اثر، یکی از محبوب ترین کمیک استریپ های جهان است. این کمیک استریپ تا سال 2000 بی وقفه تولید شد و سود مالی بسیار زیادی برای شولتس نیز به همراه داشت.
هنرمندان عصر نقره ای از جنبش های هنری گذشته، علی الخصوص سورئالیسم، الهام می گرفتند. قهرمانان کمیک استریپ های این دوره در فضای عجیب و غریب زندگی می کردند.
در این دوره، جلد کتاب های کمیک با دقت بیشتری طراحی می شدند تا خوانندگان بیشتری را به سوی خودشان جذب کنند.
معمولاً جلد کتاب کمیک استریپ، نشان دهندۀ طرز تفکر قهرمانان کمیک بود.
هنرمندان پاپ آرت نیز حرفشان را از طریق کمیک بیان می کردند.
چارلز شولتس، خالق بادام زمینی ها
بازۀ زمانی 1971 تا 1980 را دورۀ برنز Comic Strip می نامند.
این دوره با مرد عنکبوتی آغاز شد. کمی بعد، ایکس من هم به مردم نیز معرفی شد.
در دوران طلایی کمیک استریپ، هنرمندان، جنگ جهانی را به تصویر می کشیدند؛ اما در دورۀ برنز، کمیک ها روی واقعیت های تلخ زندگی شهری و مردم متمرکز می شدند.
از کمیک استریپ های معروف آن زمان می توان به Doonesbury (1970)، گارفیلد (1978)، بلوم کانتی (1980) و کالوین و هابز (1985) اشاره کرد.
در دورۀ برنز نیز مکتب سورئالیسم همواره بسیار پرطرفدار بود. هنرمندان از سبک سورئال برای نمایشِ فضای شهری استفاده می کردند. کمیک استریپ های دورۀ برنز، زندگی روزمرۀ مردم را به تصویر می کشیدند. این کمیک استریپ ها بسیار دقیق و ماهرانه طراحی می شدند؛ به همین دلیل، خواننده می توانست به راحتی با آن ها ارتباط برقرار می کرد.
بازۀ زمانی 1980 تا 1993 را دورۀ تاریک کمیک استریپ می نامند. در این دوره، Comic Strip ها بسیار محبوب شدند. داستان هایی مثل” شوالیۀ تاریکی بازمی گردد” و” وی مثل وندتا”، از آینده ای شوم خبر می دادند که در آن، قهرمانی دیگر جوابگو نیست. نویسندگان، شخصیت هایی را خلق می کردند که از لحاظ روانشناختی نیز مشکل داشتند.
در این زمان شخصیت جوکر، یک قاتل سریالی وحشتناک، به مردم معرفی شد. در این دوره، مرز میان قهرمان و جنایتکار کمرنگ شد و نویسندگان نشان دادند که این دو، هرگز وجود نداشته اند.
بیشتر داستان های کمیک استریپ این دوره در شب رخ می دادند. هنرمندان دوره تاریک کمیک استریپ، از فیلم های نوآر دهه های 1940 و 1950 الهام می گرفتند و دنیایی تیره و پر از شک و تردید و سیاهی را خلق می کردند.
جنبۀ روانشناختی کمیک های ترسناک دورۀ نقره ای بر کمیک های دورۀ سیاه نیز تاثیر گذاشته بود و شخصیت های این کمیک ها هم گرفتار مشکلات و عقده های روانی بودند.
همان طور که گفتیم، کمیک استریپ، در واقع راهی برای مواضع اجتماعی و سیاسی بود و در تمام دوره ها هم پرطرفدار باقی ماند و به خوبی به ایفای نقش خود پرداخت.
دورۀ مدرن Comic Strip از سال 1993 آغاز شد و تا به امروز نیز ادامه دارد. در سال های آغازین این دوره، شخصیت های کمیک بسیاری بازسازی شدند.
کمیک استریپ های مستقل بسیاری ساخته شد و بسیاری از نشرها هم در آن زمان جنبۀ تجاری پیدا کردند.
کمی بعد از این دوران، کمیک استریپ هایی مانند Zits (1997) و Non Sequitur (2000) ساخته شدند که توانستند به اندازۀ Comic Strip بادام زمینی ها پرطرفدار و محبوب شوند.
پیشرفت تکنولوژی، صنعتِ فیلمسازی و پیدایش بازی های ویدیویی، باعث شد اقتباس های زیادی از این کمیک ها صورت بگیرد و بنابراین طرفداران کمیک استریپ نیز بیشتر شدند.
امروزه، کمیک استریپ ها همواره محبوب مردم هستند و در فضای مجازی، به طور گسترده، منتشر می شوند. کمیک استریپ های امروز، لزوماً ابرقهرمان یا شخصیت منفی ندارند، بلکه هر شخصیتی می تواند در کمیک استریپ جای داشته باشد.
پیشرفت تکنولوژی سبب پیدایش تکنیک های بسیار خلاقانه ای در تصویرسازی و کمیک استریپ شد.
در حال حاضر، مرز میان فیلم و کمیک استریپ آن قدر باریک و نازک است که برخی داستان ها به کمیک متحرک تبدیل شدند ، و حتی شخصیت ها هم صداگذاری می شوند.
در حال حاضر، تعدادی ناشران با سلایق مختلف بسیار زیاد است؛ به همین دلیل، هنرمندان می توانند از سبک های مختلف هنری برای خلق کمیک استریپ های خود استفاده کنند.
در حال حاضر، سبک کمیک استریپ به ماهیت کمیک و سلیقۀ هنرمند و ناشر بستگی دارد.